Men Sứ – Tổng Hợp Các Dòng Men Phổ Biến Nhất Hiện Nay
Men sứ là một dạng vật chất bao phủ trên bề mặt sản phẩm. Được ứng dụng phổ biến trong nghệ thuật chế tác gốm sứ. Theo thời gian, các dòng men này được biến hóa nhiều để bắt kịp thị hiếu của người tiêu dùng. Đôi khi cũng gây ra không ít những khó khăn trong quá trình tìm hiểu và lựa chọn.
Hiểu được điều này, Gốm Sứ Long Loan đã tổng hợp và mang tới những kiến thức về các dòng men gốm phổ biến nhất hiện nay. Cùng chúng tôi tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!
Hình ảnh: Đồ thờ gốm sứ men lam.
Men sứ là gì?
Men sứ là một lớp phủ trong suốt trên bề mặt của đồ sứ, có chiều dày khoảng 0.2 – 0.5 mm. Được hình thành trong quá trình nung đốt qua hỏa nhiệt có tác dụng tạo độ nhẵn, bóng cho sản phẩm.
Hình ảnh: Hoạt động đổ men tại Bát Tràng.
Men sứ khá đa dạng với những màu sắc và tính chất khác nhau. Song chính những điều này đã tạo nên một nét rất riêng chỉ có tại gốm sứ Bát Tràng.
Các loại men sứ phổ biến nhất
Ngày nay các dòng sản phẩm gốm sứ cũng trở nên đa dạng hơn nhờ vào những màu sắc đặc trưng của men. Tạo nên sự mới lạ, khác biệt nhưng vẫn giữ được nét truyền thống vốn có. Dưới đây là một số loại men gốm phổ biến nhất đã được chúng tôi tổng hợp và đúc kết.
Men trong
Men trong là loại men phổ biến được lựa chọn ứng dụng nhiều trong chế tác gốm sứ. Gồm các dòng men trong, men lam, men Lý, men dong cổ, men trắng,…
Men lam – men Lý – men dong cổ
Men lam xuất hiện vào khoảng thế kỷ thứ XIV, là loại men xuất hiện sớm nhất và được dùng phổ biến nhất trong quá trình chế tác gốm sứ tính tới thời điểm hiện tại.
Nguyên liệu chủ yếu của loại men này là đá hạ chiểu, cao lanh, trường thạch,… cùng với một vài loại đá khác. Được nghiền mịn, pha trộn và phủ lên bề mặt sản phẩm. Trải qua hỏa nhiệt ở 1200 – 1300 độ C cho ra lớp phủ bề mặt bóng, mịn.
Hình ảnh: Đồ thờ men lan, men Lý, men dong cổ.
Ngày nay, dòng men này được thấy phổ biến ở các dòng sản phẩm thờ cúng và sản phẩm phong thủy. Giữ nguyên những nét văn hóa làng nghề truyền thống.
Để cập nhật các mẫu đồ thờ, đồ bày phong thủy men lam, men Lý, men dong cổ, mời Quý bạn tham khảo tại đây.
Men hỏa biến
Men hỏa biến được tao ra do sự tương tác hóa học giữa oxit sắt và titan ở nhiệt độ cao. Được tạo ra nhờ kỹ thuật chỉnh nhiệt khi nung. Mỗi thành phẩm ở một mức nhiệt sẽ cho ra một màu sắc khác nhau. Hoàn toàn là màu của men, không pha tạp chất. Mỗi sản phẩm sẽ là một độc bản trong nghệ thuật gốm sứ.
Hình ảnh: Ấm chén men hỏa biến.
Men sứ trắng
Men trắng được dùng phổ biến tương tự như men lam. Được nung ở nhiệt độ 1200-1300 độ C. Bề mặt men nhẵn và bóng, đặc biệt an toàn với người sử dụng trong việc đựng thực phẩm. Loại men này được dùng phổ biến ở các sản phẩm chuyên dùng như bộ đồ ăn, đồ cúng và các dòng bát đĩa.
Hình ảnh: Men sứ trắng.
Bên cạnh đó, men trắng cũng được ứng dụng nhiều trong chế tác các dòng sản phẩm trang trí, đồ bày.
Men màu
Men màu là những sắc men có màu sắc bắt mắt như xanh, đỏ, vàng,… Thường được ứng dụng nhiều với các sản phẩm gốm sứ gia dụng, đồ bày và gốm sứ trang trí.
Men nâu
Men nâu là dòng men còn giữ được vẻ truyền thống nhiều nhất. Loại men này không quá mịn như các loại men khác, thay vào đó là lớp sần đặc trưng trên bề mặt của sản phẩm. Ngày nay loại men này không quá được ưa chuộng như với các dòng men sáng màu vì khá kén không gian bày.
Hình ảnh: Nậm rượu men nâu.
Men xanh
Dòng men xanh được tạo ra vào thế kỷ XIV, có nguyên liệu gần giống với men lam. Được pha trộn để tạo ra sắc xanh đặc trưng. Màu men này thược được dùng cho các sản phẩm trang trí, gia dụng.
Hình ảnh: Men xanh.
Men rạn
Men rạn là dòng men xuất hiện muộn nhất, từ cuối thế kỉ XVI và phát triển liên tục qua các thế kỉ XVII – XIX. Kỹ thuật pha chế men rạn khá công phu, kết hợp đặc tính giữa xương gốm và da gốm. Nguyên liệu pha chế chủ yếu được lấy từ tự nhiên gốm tro trấu, đất sét, cát… theo một công thức nhất định.
Hiểu đơn giản, loại men này được hình thành trên các vết nứt, rạn tự nhiên do sự chênh lệch về độ co giữa xương gốm và men. Tạo nên những hình rạn tam giác, tứ giác, ngũ giác, rạn chân chim hay hình xoáy trôn ốc.
Hình ảnh: Ấm chén men rạn.
Trên đây là những chia sẻ của Gốm Sứ Long Loan về các loại men gốm phổ biến nhất hiện nay. Hy vọng những kiến thức mà chúng tôi tổng hợp sẽ hữu ích với bạn!